Toplumsal Yaşamın Olmadığı Antarktika, Tam Olarak Hangi Ülkeye Ait?
Dünya üzerindeki en soğuk, rüzgârlı ve kurak yer olan Antarktika’nın çok büyük bir kısmı buzlarla kaplı. Herhangi bir toplum burada yaşamıyor, yalnızca bazı türdeki hayvanlar var.
Buna rağmen Antarktika bir ülkenin ya da ülkelerin himayesinde olabilir mi? Bağlı olduğu ülkeler var mı? Temel bir genel kültür sorusunu cevaplayalım.
Antarktika Antlaşması var.
1959 senesinde Washington D.C.’de 12 ülke (ABD, Arjantin, Sovyetler Birliği, Şili, Belçika, Avustralya, Birleşik Krallık, Japonya, Fransa, Yeni Zelanda, Norveç, Güney Afrika) tarafından imzalanan ve 1961 yılında yürürlüğe giren Antarktika Antlaşması’na göre kıtanın sadece barışçıl amaçlarla kullanılması ve bilimsel araştırmaların serbestçe yürütülmesi gerekiyor. Herhangi bir askerî faaliyet, maden araması ya da nükleer patlama yapmak yasak.
Bunun yanı sıra Antarktika Antlaşması’na taraf ülkelerin temsilcileri düzenli olarak toplanıp antlaşmanın uygulanması ve bölgedeki faaliyetlerin düzenlenmesi üzerine kararlar alıyor. Kıta, benzersiz bir ekosisteme sahip olduğundan ek protokoller aracılığıyla korunuyor ve bilimsel iş birliği teşvik ediliyor.
Kısacası Antarktika bir ülkeye ait değil.
Antarktika, dünyadaki herhangi bir ülkenin himayesinde olmayan, uluslararası iş birliği ile yönetilen ve barışçıl/bilimsel amaçlarla kullanılan bir kıta. Yine de bu zamana dek pek çok ülke belli bölgeler üstünde hak iddia etme girişiminde bulundu.
Örneğin Birleşik Krallık, İngiliz Anktarktik Bölgesi; Yeni Zelanda, Ross Bağımsızlık Bölgesi; Arjantin, Arjantika bölgesi gibi bölgeler üzerinde hak iddia etti fakat Antarktika Antlaşması tüm bu hak iddialarını yasaklıyor. Bu nedenle kıta, herhangi bir ülkeye ait değil.