Sıcak Havanın Nedeniyle Meyve Ağaçları Çiçek Açtı… İklim Bilimcisi Türkeş: “Çürümenin Başladığı Bilgisi Geliyor, Tahıllarda Çimlenmeyi Bırakın”
DİLAN BUTLU
İklim krizinin etkisiyle Türkiye son dönemde kurak ve sıcak bir kış mevsimi yaşıyor. Hava sıcaklığı mevsim normallerinin üzerine çıkınca meyve ağaçları çiçek açmaya başladı. Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi İklim Bilimcisi Prof. Dr. Murat Türkeş’in bahçesindeki meyve ağaçları çiçek açtı ve yapraklarını açtı. Türkeş, “Bahçemdeki karadut ağacı yaklaşık 15 gün önce çiçek açtı. Kirazlar bahar ayının tomurcukları olmak üzere. Özellikle tahıllarda çimlenmeyi bırakın çürümeye başladığı bilgisi var.”
Türkiye’de hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde olması ağaçları şaşırttı. Meyve ağaçlarında yapraklanma ve tomurcuklanma başlamıştır. Çanakkale Yapıldak köyünde yaşayan Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, bahçesinde tomurcuklanan meyve ağaçlarının görüntülerini ANKA Haber Ajansı ile paylaştı.
“YAKLAŞIK 15 GÜN ÖNCE BAHÇEMDE KARA IRK”
Türkeş, “Bahçemdeki karadut ağacı yaklaşık 15 gün önce çiçek açtı. Özellikle kışın hava sıcaklıklarının hızla arttığı sıcak ve kurak dönemde ilk tepki veren ağaç karadut oluyor. Maalesef çok Çanakkale yöresinde ticari olarak da yetiştirilen değerli bir tarım ürünü.Yine bahçemdeki kirazlar bahara az kaldı.Ayı tomurcukları açmak üzere. Bu elbette çok olumsuz. Kış uykusuna yatamadılar. Yeterince soğuk olmadı. Ayrıca erken kalkarak olası don olaylarına karşı daha duyarlı hale gelecek” dedi.
“REKOR KAYIPLAR OLABİLECEĞİNE İLİŞKİN BİLGİLER GELİYOR”
Türkiye’nin en sıcak ülkelerden biri olduğunu belirten Türkeş, kuraklığın tarıma etkilerini de değerlendirdi.
“Kasım ayı sonuna geldiğinizde hala kuru bir sonbahar ise tarım açısından çok olumsuz. Tohumlar toprağa ekilecek. Ancak toprakta tohumun çimlenmesi için yeterli nem yok. İç Anadolu’da, Güney Anadolu’da… Tarım birlikleri kooperatiflerinde bu yıl verim kayıpları olabileceği bilgisi var.Tohum Yağış olmadığı için verimli çimlenemedi.Ardından kar yağışı gelmedi.Özellikle kar yağışı oldu. tahılların çimlenmek bir yana çürümeye başladığı bilgisi.
Batı Anadolu, kuzeybatıda Marmara’nın tamamı, İç Anadolu’da olağan dışı kuraklık koşulları yaşanıyor. Kuraklık ve sıcak hava koşulları da yerdeki buharlaşmayı artırır. Buharlaşmanın artmasıyla birlikte toprak nemini azaltabilir ve tarımsal iş veriminin sürekli düşmesine neden olabilir. 2022-2023 hem sıcak hem de kurak. Birkaç ay bu şekilde gitme ihtimali var.
“MEYVE AĞAÇLARININ KARIŞIMINI GÖRDÜK”
Kışın sonları ve bahar şartlarıyla birlikte ağaçlar uyuyamaz hale geldi. Bilimsel olarak meyve ağaçlarının nezle olmadan çiçek açtığını ve yapraklandığını gördük. Aynı benim bahçemde Lapseki kirazı Çanakkale’nin nadide kirazlarından biridir, böyle giderse önümüzdeki dönemde şiddetli don ve don olaylarında bu meyvelerin zarar görebileceği, bu da verim kaybı anlamına gelebileceği anlamına gelir. Ardışıklıkları, iklim değişikliğinin değerli bir işaretidir. Bu her yıl olduğu zaman tahılda yaşadığımız verim kayıplarını bu sefer meyvelerde de görmeye başlıyoruz. Kar, toprak altında henüz gelişmemiş çimlenmiş tanelerin çok soğukta korunması için çok değerlidir. Kuraklık yoksa Türkiye kuraklıktan bahsetmez.”
“SU HAVZALARININ MADENCİLİK VE İNŞAATTAN KORUNMASI GEREKİYOR”
Türkiye’de suyun büyük bölümünün tarım alanlarında harcandığına dikkat çeken Türkeş, buna karşı alınacak önlemlerin kurak bölgelerde su tüketimi fazla olan ürün desenlerine izin verilmemesi, kapalı ve damla sulama sistemine geçilmesi gerektiğini söyledi. tarım arazilerinde kurulmuştur.
Özellikle madencilik ve yapılaşmadan önemli su havzalarının korunması gerektiğine işaret eden Murat Türkeş, “Her damlasının değeri var. Mühendisliğin yanı sıra ekolojiyi de dikkate alan bir yaklaşım mutlaka gerekli.”
